Onderzoek: jongeren, nieuwsmedia en betrokkenheid

Jongeren die regelmatig dagbladen lezen en jongeren die zelden dagbladen lezen hebben andere beweegredenen om zich te informeren over nieuws, over hun keuze van nieuwsmedia en de mate waarin zij deelnemen aan de maatschappij.

Op donderdag 21 januari 2010 is de onderzoekspublicatie Jongeren, nieuwsmedia en betrokkenheid van Nico Drok en Fifi Schwarz verschenen.

Het eerste exemplaar van het rapport werd op dezelfde dag tijdens de nieuwjaarsbijeenkomst van Stichting Krant in de Klas uitgereikt aan Ronald Plasterk, Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.

Reactie minister Plasterk: behoud hoogwaardige journalistiek

In een eerste reactie op het rapport stelde de minister dat de toekomst van de pers niet alleen het mediumtype betreft (de krant als printmedium), maar vooral ook gaat om het behoud van kwalitatief hoogwaardige journalistiek: we hebben journalisten nodig die burgers vanuit verschillende invalshoeken berichten en duiden wat er in de wereld gebeurt.

Voorts benadrukte de minister het belang van een pluriforme en onafhankelijke pers voor de democratie en stelde hij dat jongeren moeten leren kranten lezen, omdat dat tegenwoordig geen automatisme meer is.

Dit sluit aan bij de bevindingen van de auteurs van het onderzoek, die zowel hebben gekeken naar de waarde die jongeren aan het dagblad hechten als naar de functies die nieuwsmedia vervullen.

Jongeren waarderen nieuwsmedia

Uit de onderzoeksresultaten blijkt dat jongeren dagbladen weliswaar een lage score geven als brenger van het laatste nieuws, maar dat jonge lezers dagbladen des te meer waarderen vanwege hun duidende, context- en opiniefunctie.

Dat jongeren hun nieuws per se mobiel zouden willen, zelf graag bijdragen aan de nieuwsvoorziening of in jongerenuitgaven een alternatief zien voor ‘volwassen’ dagbladen, blijken hardnekkige mythes – die onder meer voortkomen uit de onterechte benadering van jongeren als een homogene groep.

Uit de resultaten van Jongeren, nieuwsmedia en betrokkenheid kwam juist een sterk onderscheid naar voren tussen jongeren die regelmatig dagbladen lezen en jongeren die zelden dagbladen lezen ten aanzien van hun beweegredenen om zich te informeren over nieuws, hun keuze van nieuwsmedia en de mate waarin zij deelnemen aan de maatschappij.

De auteurs concluderen dat jongeren over het algemeen een vrij positief beeld van nieuwsmedia hebben, een breed scala aan bronnen gebruiken om in hun nieuwsbehoefte te voorzien en bovenal nieuws willen dat relevant is.

Het onderzoek

Doel van het onderzoek was om een feitelijk overzicht te verkrijgen van een aantal belangrijke en tot nu toe onderbelichte aspecten van het nieuwsmediagebruik van de huidige generatie Nederlandse jongeren.

In het onderzoek, waarin speciale aandacht is uitgegaan naar het belang van dagbladen, stonden daarom de functies van nieuwsmedia en de betekenis die jongeren daaraan geven centraal.

Aan het onderzoek hebben ruim 1.000 jongeren in de leeftijd van 15 tot 29 jaar deelgenomen.

Jongeren, nieuwsmedia en betrokkenheid – Nico Drok en Fifi Schwarz

Voorwoord
Inhoudsopgave
Inleiding
Hoofdstuk 1 – Interessegebieden en mediamenu
Hoofdstuk 2 – Nieuwsinteresse: hoe belangrijk vinden jongeren nieuws?
Hoofdstuk 3 – Dagbladen: hoe gebruiken en beoordelen jongeren dagbladen?
Hoofdstuk 4 – Krantengebruik en socialisatie: welke factoren zetten jongeren aan tot kranten lezen?
Hoofdstuk 5 – Maatschappelijke participatie en mediagebruik: wat is de impact van het gebruik van nieuwsmedia op maatschappelijke betrokkenheid?
Hoofdstuk 6 – Samenvattende conclusies
Hoofdstuk 7 – Aanbevelingen
Bijlage A – Methodologie
Bijlage B – Overzicht figuren en tabellen
Geraadpleegde literatuur

Aanvullend onderzoeksmateriaal

Vragenlijst van de online survey

Eindrapportage naar aanleiding van de focusgroepgesprekken (kwalitatieve fase, YoungWorks)

Internationale rapportages

In het kader van de internationale benchmarking is in een aantal landen een online survey uitgevoerd: in Finland, Nederland en de Verenigde Staten.

Rapportages van het onderzoeksbureau DECODE uitĀ Nederland en de Verenigde Staten:

Netherlands:
Youth Media DNA Netherlands
Press release of Dutch Study in English (January 27, 2010)

United States:
Youth Media DNA: in search of lifelong readers

Nieuwsbrief