Stimuleer diep lezen en leesplezier door boeken en langere artikelen aan te bieden. Een oproep voor een samenhangend leesbeleid.
Jongeren lezen minder en vooral minder lang. Ze lezen wel veel korte tekstjes maar voor diep lezen, het geconcentreerd lezen van langere teksten of boeken zijn jongeren nauwelijks gemotiveerd. Daarom doen ze het te weinig en hierdoor blijven woordenschat en leesvaardigheid achter. Aldus ‘Lees, een oproep tot een leesoffensief’ van de Onderwijsraad en de Raad voor Cultuur dat 24 juni verscheen.
Diep lezen is het langere tijd geconcentreerd lezen, waarbij de samenhang en betekenis van een tekst wordt ervaren.
Korte nieuwsberichten en overzichten van nieuws nodigen uit tot intensief scannen om snel de kern van berichten te herkennen. Dat wordt ook skimmen wordt genoemd. De lezer scrollt door een tekst en scant vluchtig alinea’s om zo snel mogelijk de hoofdboodschap te destilleren.
Langere teksten uit tijdschriften of achtergrondartikelen stimuleren diep lezen. Diepere vormen van informatieverwerking zijn over het algemeen complexer en bevatten een aantal cognitieve processen. Een aantal voorbeelden hiervan zijn:
- het leggen van verbanden met wat je al weet;
- je actief een voorstelling maken bij de tekst;
- het trekken van conclusies op basis van inductie en deductie;
- het maken van analogieën;
- het kritisch beschouwen van de tekst;
- het esthetisch beschouwen van de tekst;
- je inleven in de ander;
- het reflecteren op jezelf en de wereld.
Het rapport laat zien dat diep lezen vaak geassocieerd wordt met het lezen van boeken en verhalen. Maar ook teksten, zoals non-fictie, tijdschriftartikelen en poëzie lenen zich voor diep lezen. Nieuwsmedia zoals EW (voorheen Elsevier Weekblad) en Vrij Nederland bieden veel langere teksten om diep lezen te stimuleren. Ook dagbladen bieden veel achtergrondartikelen, magazines en actuele bijlagen die diep lezen in de klas mogelijk maken.
Zowel het skimmen als het diep lezen zijn vormen van intensief lezen die belangrijk zijn voor taalvaardigheid van leerlingen
