Op 5 mei is het 76 jaar geleden dat Nederland bevrijd is van de Duitse bezetting. Aan de hand van opdrachten verzamelen leerlingen nieuws over vrijheid. Ze leggen daarmee de verbinding tussen de geschiedenis en de actualiteit.
Na 75 jaar vrijheid
Het is dit jaar 76 jaar geleden dat Nederland is bevrijd van de Duitse bezetting en de Tweede Wereldoorlog voorbij is. Het Nationaal Comité 4 en 5 mei organiseert de Nationale Herdenking op 4 mei en de Nationale Viering van de Bevrijding op 5 mei. Door de extra maatregelen in de strijd tegen het coronavirus zal de herdenking en viering dit jaar anders gaan dan andere jaren. Nieuws in de klas ondersteunt het onderwijs met online opdrachten die thuis gemaakt kunnen worden.
Bij de opdrachten wordt het nieuws gebruikt. Vraag vooraf de kosteloze Nieuwsservice Digitaal aan en geef uw leerlingen toegang tot het nieuws.
Opdrachten
Opdracht 1: Vrijheid
Het Nationaal Comité 4 en 5 mei zet zich in voor de waarde van vrijheid en doet dit tussen 2016 en 2020 met de slogan ‘Geef de vrijheid door’.
Het thema van 2021 is na 75 jaar vrijheid. Al tijdens de Tweede Wereldoorlog werd nagedacht over wat vrijheid nou precies is, en hoe deze vrijheid het best beschermd kan worden. De Amerikaanse president Franklin D. Roosevelt benoemde in 1941 de Four Freedoms, vier vrijheden die tijdens oorlog onder druk staan. Deze vier vrijheden zijn: vrijheid van meningsuiting, vrijheid van religie, vrijwaring van angst en vrijwaring van gebrek. Tot op de dag van vandaag zijn deze vrijheden belangrijk. (bron: Het Nationaal Comité 4 en 5 mei)
Meer informatie vind je op de pagina over het 4FREEmagazine een magazine voor bovenbouw VO en MBO. Voor het PO is er de website
4 en 5 mei Denkboek: de Tweede Wereldoorlog, herdenken, vieren en vrijheid met daarin ook een opdracht over vrijheid: www.denkboek.nl/vrijheidswijzer en de website Home – Wij zijn vrij
a) Maak een woordweb rondom een van bovengenoemde vrijheden.
b) Ga op zoek op nieuwspagina’s en/of met behulp van de inlogcodes voor de nieuwstitels die je hebt ontvangen en ga op zoek naar vier berichten die met deze thema’s te maken hebben. Welke vormen van vrijheid herken je? Denk bijvoorbeeld aan persvrijheid, vrijheid van meningsuiting, politieke vrijheid of de vrijheid om jezelf te zijn. Schrijf op wat de berichten met vrijheid te maken hebben en noteer de bronvermelding.
Opdracht 2: Oorlog in de actualiteit
Helaas is er bijna altijd wel ergens oorlog.
a) Zoek een land waar nu oorlog is.
b) Kun je 3 overeenkomsten opschrijven over die oorlog en de Tweede wereldoorlog?
c) Kun je 3 verschillen opschrijven over die oorlog en de Tweede wereldoorlog?
d) Wat zijn onderwerpen die speelden in de Tweede wereldoorlog en die nu ook spelen in Nederland.
Opdracht 3: Strepen als een dictator
In de Tweede Wereldoorlog was Nederland bezet door Duitsland. Hitler had als dictator de macht en er was geen persvrijheid. Dat betekende dat de zij bepaalde wat er in de krant kwam. Stel je voor dat jij de dictator bent. Je wilt niet dat alle meningen in de nieuwsmedia verschijnen. Je past censuur toe.
Zoek in het nieuws vijf artikelen waarvan jij vindt dat ze niet in ‘jouw’ nieuwsmedium thuis horen en leg uit waarom.
Opdracht 4: Nieuwsfoto’s
Zoek op nieuwssites of via de inlogcodes van de Nieuwsservice Digitaal twee foto’s die ook in een krant in 1943 hadden kunnen staan. Leg je keuze uit. Was het moeilijk om een foto te vinden?
Opdracht 5: Maak een krant met www.nieuwstool.nl of een knipselkrant over het thema na 75 jaar vrijheid.
Zie ook het Praktijkvoorbeeld Leerlingen Friesland College nieuwscollage rondom 4 en 5 mei.
a) Maak een knipselkrant over artikelen rondom 4 en 5 mei. Zoek in een zoekmachine op de termen (na)75 jaar vrijheid en nieuws. Wat vind je allemaal?
b) Waarom vind jij het belangrijk dat we nu nog aandacht aan de Tweede Wereldoorlog besteden?
Opdracht 6: Kranten uit de Tweede Wereldoorlog
Met Delpher kun je zoeken in oude kranten. De kranten uit de Tweede Wereldoorlog geven je een idee van de actualiteiten in die tijd. Zoek in de kranten onderwerpen die nu ook in de kranten zouden kunnen staan. Vergelijk de berichten uit de huidige kranten met die van toen. Zijn er berichten uit de huidige actualiteit die toen ook actueel waren?
Het Nationaal Comité 4 en 5 mei heeft uitgebreid lesmateriaal voor het primair onderwijs, het voortgezet onderwijs.
Opdracht 7: Een sobere inrichting van de herdenking en viering
De herdenking en viering worden dit jaar georganiseerd zonder aanwezig publiek. Met name de Dodenherdenking en de bevrijdingsevenementen krijgen een ander karakter. Omschrijf een nadeel en een voordeel voor de beleving van 76 jaar bevrijding.
